Новости

Герой из Ашага-Мака

Москвави фронтовикди – писателди Агъа-Макьарин хуьряй фронтдиз фейи, женгера кьегьалвилер къалурай Мустафа Набиевакай «Агъа-Макьай тир Игит» чIехи поэма кхьена, ада лезги хцел, вичин женгинин юлдашдал дамахзава. «Аферин хва! Игитвилин, тIварцIиз хас я гьунарар ви…» - кхьизва поэмада.
Мустафа Набиеван кьегьалвилерикай Давид Бутковскийди «Советское Полесье» газетдиз акъатай «Шпраттаудин патав йифен женг» очеркдани суьгьбетзава.
Ватандин ЧIехи дяведин йисара къалурай кьегьалвилерай 1945-йисан февралдин вацра 6-дивизиядин штабдин начальникдин куьмекчи капитан М. Набиеваз Советрин Союздин Игитвилин тIвар гун патал документарни гьазурнай. Гьа документар квахьнани, я тахьайтIа архивда амани, иалум туш. Чи районэгьли Игитвилин тIвар гуниз къалурай женгиникай Мустафа Набиева са шумуд журналистриз ихтилатнай.
«…Февралдин къай авай са юкъуз чи батарея, 42 аскерни офицерар, 12 туп гваз са машин разведчикарни галаз Одер вацIун рагъакIидай патаз экъечIна. Шпроттау хуьруьн рагъэкъечIдай патахъай, Герлиц шегьердивай са акьван яргъа тушиз, сенгерар кьуна. Гарун регъверин патав хьиз чна гуьзчивилин пункт эцигнавай. Душмандин тупарай гуьлле гун себеб яз, Одер вацIун чапла пата амай частаривай чи батарея къакъатнавай. Тупунин гуьлле дуьз расалмиш хьуникди чи алакъадин пункт чIур хьана. Полкунин штабдихъ галаз алакъа амачир. Йиф алукьна. Хуьруьз танкар, машинар къвезвай моторрин ван-сес агакьзавай чав. Ибур нинбур ятIа чирун четин тушир. И кар за зи хивез къачуна. Акуна заз ибур душмандин танкар тирди. За танкар ягъунин буйругъ гана. Сад, кьвед, мад са «Тигр» танкара цIай кьуна. И дяве йифен вахтунда кьиле физвайди тир. Акуна заз, немсер, гъилер хкажна, са-сад чи вилик къвезва… Пакаман кьиляй акуна хьи, чна женг чIугур чкадал душмандин канвай 11 танк ва 6 худда амайбур алай, 36 солдатни офицер есирда кьунвай».
Им хура асландин рикI авай агъамакьави, офицер-разведчик Мустафа Набиеван викIегьвилер къалурзавай анжах са женг я. Низ чида ихьтин женгера дяведин йисара ада гьикьван иштиракнатIа, душмандин аскерарни офицерар, танкарни женгинин тупар тергнатIа?!
Мадни, хурудал гъед хьайитIа Игит жез, гъед тахьайтIа, Игит тежез туш хьи. Мустафа Набиев халис Игит я, Эседринни Аразрин, Гьасретринни Валентинрин жергеда авай.
… Мустафа Агъаевич Набиев 1917-йисуз Агъа-Макьарин хуьре дидедиз хьана. Ада Кьурагьрин интернатда, Махачкъалада техникумда кIелна, Каспийскда заводда кIвалахна.
Армиядиз эвер гайила М. Набиева Буйнакскдин военно-пехотный учидище акьалтIарна. 40-армиядин жергейра аваз взводдин командир, танкариз акси артиллериядин полкунин штабдин начальникдин куьмекчи яз Курскдин, гьакIни Днепр ва Висла вацIарилай элячIдай, Киев, Житомир, Новгород азаддай ва маса женгера иштиракна. Капитан Набиеван женгерин рехъ Прага шегьерда куьтягь хьана.
Фронтда къалурай кьегьалвилерай Мустафа Набиеваз Ватандин дяведин 1 ва 2-дережайрин, Яру Гъетрен, Яру Пайдахдин, Александр Невскийдин орденар, хейлин медалар гана.
1946-йисуз Ватандиз хтай Мустафа Набиев хейлин йисара Кьурагь, Табасаран районрин ва Дербент шегьердин военный комиссарвиле кIвалахна.
Подполковник Мустафа Набиев 1998-йисуз регьметдиз фена. Адан тIвар ЦIийи Макьарин хуьре ва къадим Дербент шегьерда куьчейриз ганва.


Количество показов: 521
21.05.2020

Возврат к списку


Cannot find 'template_yashare' template with page ''