Нам необходимо беречь Сулеймана Стальского (на лезгинском язык)
Чи халкьдин руьгьдин даях, Дагъустандин дамах, зарлу пайдах тир зурба арифдар ва камалэгьли Дагъустандин халкьдин шаир СтIал Сулейманан бажарагъ инкар ийиз алахъайбур советрин девирдани тIимил хьанач, ахьтинбур ара-ара гилани майдандиз акъатзава, гьайиф хьи, чи лезгийрин арадайни.
Бахтсуз кьисметди кьве патал чара авунвай, Кьулан вацIун а пата, Азербайжан Республикада, яшамиш жезвай лезгийрихъ чпин фикирар лугьудай, яратмишунар машгьур ийидай «Алам» тIвар алай рангунин журнал хьунал чна дамахзава. Адан кIвалахда гьакI Дагъустанда яшамиш жезвай лезгийрини активвилелди иштиракзава. И кардини чи яратмишдайбурун алакъаяр мягькемарунин, чи чIал, тарих, культура хуьнин ва вилик тухунин кардизни еке таъсир ийизва.
Журналда, чеб лезги литературадин чIала аваз-аваз, гзаф кьадар къуба ва маса нугъватрин гафар ишлемишзаватIани, гзаф кьадар орфографиядин ва пунктуациядин гъалатIриз рехъ гузватIани, адан тарихдиз, чIалаз, культурадиз талукьарнавай маракьлу макъалайриз кIелзавай-буру еке интерес ийизва.
Амма алай йисан майдин вацра чапдай акъатнавай «Алам» журналдин 1-нумрадиз акъатнавай «Добрый лезгин» кьил ганвай (автордин тIвар алачиз, журналдин вичин «Алам» тIвар эцигнавай) макъала кIелайла чун – яратмишунарзавай интеллигенциядин векилар, (урусар «Гоголан шинелдай акъатайбур хьиз», «Сулейманан чухвадай экъечI-навайбур, гзаф ажугълу авуна. ГьикI хьи, 20I6-йисуз чи халкьдин руьгьдин зурба имарат, хазина тир СтIал Сулейманан мемориальный КIвал-музей кьилер чIур хьанвай къадирсуз ксари Яран сувариз цIай яна кайидалай гуьгуьниз, вири халкьдин куьмекдалди ам куьруь са вахтунда арадал хкана, алукьзавай 2019-йисуз чIехи шаирдин 150 йисан юбилейдиз гьазурвилер аквазвай алай вахтунда винидихъ тIвар кьунвай куьруь макъалада кхьенвай «…Советри савад авай Алибег Фатахов, Гьажибег Гьажибегов, Нуьреддин Шерифов хьтинбур къерехдиз акъудна, кIелиз-кхьиз чин тийизвай СтIал Сулейманакай чаз тIаратI авунвай. Вуч хъсан я советар чкIана…» гафари чи ивидив дамарра зуз ягъиз тазва. Чун вири советрин девирдин сагьибар я эхир.
СтIал Сулейман Москвадиз СССР-дин писателрин 1-съезддиз рекье туникай лагьайтIа, республикадин руководстводиз и кар хъсан акуна ва ам гъалатI хьанач. Гьа куьне лугьузвай савадсуз Сулеймана вичин бажарагъдалди, камаллувилелди вири гьейранарнай. Адан гьакъиндай анал урусрин машгьур писатель Максим Горькийди, гьакIни маса шаирри, алимри адан тIварцIихъ лагьай гафар, адаз бахшна аваррин миллетдин векилар тир Дагъустандин халкьдин шаирар – бубани хва Гьамзат ЦIадасади ва Расул Гьамзатова кхьенвай шиирар ва маракьлу гафар заз тикрар хъийиз кIанзавач.
19-асирда Етим Эмин хьиз, 20-асирдин ягь-намус яз хьайи Сулеймана вичин девирдин вири татугайвилер хцидаказ негь ийиз хьайиди я, гьукумдихъай са кичIни авачиз.
Вичин жавагьирар тир шиирралди, вичин камалдалди неинки вичин халкь, гьакI Дагъустанни вири дуьньядиз машгьур авур СтIал Сулейман гъвечIи «тIаратI» ваъ, чи ал пайдах, чи руьгьдин мягькем даях, чи дамах я! Эхь, чавай адан тIварцIелди анжах дамах ийиз жеда!
ЧIехи шаирдин секретарь-куьмекчи яз хьайи ва адан къамат фикирдиз къачуна «Поэт» чIехи эсер кхьей лакви писатель Эффенди Капиева лагьанай: «Сулейманан патав Казбекни Эльбрус са затIни туш, ам Къафкъаздин цIийи кукIуш я!».
Сулейманалди дамах ая, лезгияр! Ша чна адан руьгь секиндаказ тан.
Абидин Камилов, шаир, РФ-дин журналистрин Союздин член, Дагъустандин культурадин лайихлу работник.